آفريقا و فرصت‌های تازه

قاره آفريقا با وسعتي حدود ۳۰ ميليون كيلومتر مربع، حدود يك پنجم مجموع خشكي‌هاي جهان و حدود ۴ / ۱ ميليارد نفر جمعيت را در خود دارد.اين قاره نزديك به نيمي از طلاي جهان و يك سوم كل مواد معدني دنيا در آفريقا، ۱۲ درصد از نفت جهان و ۸ درصد از ذخاير گاز طبيعي جهان را در خود جاي داده است. زمين‌هاي حاصلخيز براي كشاورزي، جمعيت فراوان مصرف كننده، موقعيت جغرافيايي مهم از ديگر بخش‌هاي ثروت اين قاره به حساب مي‌آيد.

مردم آفريقا سال‌هاي طولاني در دوره استعمارانگليس و فرانسه سختي كشيدند و شرايط دشواري را تجربه كردند. آنها پس از استقلال، به دنبال شركايي مستقل هستند كه به دنبال استعمار اين كشور‌ها نباشند. از اين رو جمهوري اسلامي ايران را به عنوان يك كشور مستقل، داراي منابع غني اقتصادي و عقبه غني فرهنگي مورد توجه قرار داده‌اند.حدود ۵۰ كشور از ۵۴ كشور آفريقايي به عنوان اعضاي جنبش عدم تعهد، همسو با ايران، به دنبال ايجاد نظم نويني هستند كه در جهان، مبتني بر چند جانبه‌گرايي است. در عين حال ۳۰ كشور از كشور‌هاي آفريقايي، بيش از ۵۰ درصد جمعيت مسلمان را دارند و اين ظرفيت از بُعد همكاري‌هاي فرهنگي، اهميت مضاعف دارد.

سه كشور كنيا، اوگاندا و زيمبابوه كه مقاصد سفر آقاي رئيسي هستند، اهميت ويژه دارند. زيمبابوه جزء كشور‌هاي مترقي و از اعضاي فعال جنبش عدم تعهد است كه سال‌ها عليه رژيم آپارتايد در آفريقاي جنوبي جنگيد و از كشور‌هاي خط مقدم جبهه مبارزه با تبعيض نژادي بود. در دوران «رابرت موگابه» روابط دو كشور به سطح بسيار خوبي رسيد و اجلاس جنبش عدم تعهد در اين كشور برگزار شد و در اين رابطه رهبر معظم انقلاب در دوره رياست جمهوري خود به اين كشور سفر كردند. به دليل بازار خوب و وجود معادن و منابع طبيعي، مي‌توان در حوزه‌هاي بازرگاني و سرمايه‌گذاري، فرصت‌هاي خوبي را در زيمبابوه به دست آورد.

كنيا يكي از كشور‌هاي پيشرفته مركز آفريقا است، به دريا و اقيانوس راه دارد و به لحاظ حمل و نقل دريايي مي‌تواند يكي از شركاي خوب ايران و حلقه اتصال كشورمان با كشور‌هاي آفريقايي باشد.اين كشور همچنين علاقمند است از خطوط مواصلاتي ايران براي رسيدن به اروپا و آسيا استفاده كند.كنيا بازار خوبي براي كالا‌هاي ايراني خواهد بود و با توجه به دارا بودن منابع آبي و زمين‌هاي حاصلخيز،مي‌تواند يكي از اهداف ايران براي كشت فراسرزميني باشد.

اوگاندا يك كشور مترقي و از پيشقراولان جنبش عدم تعهد و مبارزه با يكجانبه گرائي است. اين كشور كه در كنار كنيا قرار دارد و رودخانه نيل از آن سرچشمه مي‌گيرد، در حال توسعه است و بازار خوب آن و منابع غني مي‌تواند براي ايران فرصت ساز باشد.

خوشبختانه بخش خصوصي در ايران با آفريقا و اين سه كشور، يعني كنيا، اوگاندا و زيمبابوه آشنايي دارد و حضور يك هيات خصوصي در جوار هيات دولتي مي‌تواند باعث شود كه اين بخش هم در اين سه كشور فعال شود. دولت، به عنوان بسترساز مي‌بايست با ارائه مشوق‌هايي مانند تخفيف در مساله حمل و نقل يا اعطاي اعتبار براي حضور در آفريقا،بخش خصوصي را براي فعاليت در اين سه كشور ترغيب كند.

در مجموع جمهوري اسلامي به عنوان يك كشور مترقي و غيرمتعهد، مي‌تواند دوست و شريك واقعي مردم آفريقا باشد و اميد است در سفر رئيس جمهور به اين قاره، براي تامين منافع مشترك، توافقات خوبي حاصل شود.